معرفی رشته تیراندازی بنچ رست

بنچ رست رشته‌ای از ورزش تیراندازی می‌باشد که در آن از سلاح‌های با دقت بسیار بالا برای شلیک به سیبل‌های کاغذی در فاصله‌های تعیین شده استفاده می‌شود. در این رشته تیرانداز و سلاح بر روی یک نیمکت قرار گرفته و سلاح روی پایه‌ی مخصوصی به نام رست قرار داده می‌شود که از این رو به این رشته تیراندازی بنچ رست (Bench Rest) گفته می‌شود.

> پیدایش بنچ رست:

شروع مسابقات بنچ رست به اواخر دهه 80 میلادی بازمی‌گردد. مسابقات این رشته در ابتدا فقط در برخی باشگاه‌های تیراندازی برگزار می‌گردید اما با گذشت زمان مسابقاتی به صورت پراکنده ابتدا در آمریکا سپس در اروپا و استرالیا برگزار شد. شروع قرن 21 دوران شکوفایی بنچ رست است؛ در سال‌های 2006 و 2007 جلساتی برای یکسان سازی قوانین مسابقات بنچ رست بین چند کشور گذاشته شد که نتیجه این جلسات اولین مسابقه بین‌المللی بنچ رست در کلاس سلاح‌های ریم فایر و بادی در سال 2008 به میزبانی کشور ایتالیا می‌باشد. پس از این مسابقه فدراسیون رسمی مسابقات تیراندازی کلاس بنچ رست به صورت مستقل تاسیس گردید.

این فدراسیون با نام “فدراسیون جهانی بنچ رست سلاح‌های ریم فایر و بادی (World Rimfire and Airrifle Benchrest Federation) کار خود را با هدف ترویج رشته بنچ رست در تمام کشورهای جهان آغاز کرد. در سال 2011 و 2013 دومین و سومین مسابقات بین‌المللی این رشته برگزار شد و در سال 2013 بازنگری‌هایی در قوانین اولیه و اصلی فدراسیون بنچ رست انجام پذیرفت که به قوانین WRABF مشهور شدند.

در حال حاضر این فدراسیون بیش از 30 عضو دارد که کشور عزیزمان ایران نیز یکی از این اعضاء می‌باشد.

تیراندازی بنچ رست در ایران در سال 1393 با برگزاری مسابقه‌ای در رامیان استان گلستان شروع گردید. بعد از آن با برگزاری چند مسابقه دیگر ، پایه های ایجاد انجمن تیراندازی بنچ رست ایران شکل گرفت. برگزاری مسابقات و فعالیت های رسانه ای و آموزشی این انجمن باعث توسعه و شناخت بنچ رست در سطح کشور شد. عضویت این انجمن در فدراسیون جهانی بنچ رست ریم فایر و بادی WRABF در سال ۲۰۱۵ منجر به پیشرفت فنی و تکنیکی بیشتری شده و نیز ایران به عنوان یکی از پتانسیل های بنچ رست بخصوص در رشته تفنگ بادی شناخته می‌شود.

> درباره بنچ رست:

تقریبا تمام سلاح‌های مورد استفاده در رشته های مختلف بنچ رست سفارشی و بهینه سازی می‌شوند و تیراندازان این رشته در زمینه بهینه سازی سلاح‌های خود و علوم مرتبط دانش کامل دارند. بیشتر تیراندازان بنچ رست در سلاح‌های گلوله‌زنی سنتر فایر مهمات خود را به صورت دستی و با توجه به بهینه سازی‌های انجام شده آماده سازی می‌کنند. در رشته سلاح های ریم فایر (خفیف) طبق قوانین، آماده سازی دستی مهمات توسط تیرانداز غیرمجاز است. یکی دیگر از تفاوت این رشته با سایر رشته های تیراندازی، استفاده از دوربین برای هدف گیری دقیق است.

> انواع کلاس بنچ رست:

بنچ رست دارای کلاس یا زیر رشته‌های بسیاری است که در سراسر جهان مورد استفاده قرار می‌گیرند. ما در اینجا به معرفی چند کلاس از این رشته می‌پردازیم که نسبت به بقیه کلاس‌ها بیشتر مورد استقبال قرار گرفته و در ایران نیز از معروفیت بیشتری برخوردار هستند.

1. کلاس‌های لایت ورمینت (LV) و هوی ورمینت (HV):

• استفاده از هر نوع تفنگ بادی با سیستم مسلح شدن دستی و مکانیکی مجاز می‌باشد.
• سیستم قدرتی سلاح میتواند به دلخواه فنر پیستون یا PCP باشد.
• استفاده از قنداق های سفارشی یا دست ساز مجاز است به این شرط  که عرض قسمت زیرین قنداق نباید از 2.5 سانت بیشتر باشد و عرض بچه قنداق نباید از 7.62 سانت بیشتر شود.
• نصب رگولاتور خارجی و داخلی، وزنه لوله، ایر استریپر سر لوله و پدهای زیر بچه قنداق مجاز است؛ این تجهیزات جانبی در نهایت وزن کلی تفنگ محاسبه می‌شود.
• محدودیتی برای اندازه و حجم مخزن هوا (air cylinder) وجود ندارد (مخزن هوای جدا از تفنگ مجاز نیست و مخزن باید یکی از قطعات سلاح و در مجموع وزن کلی آن باشد). استفاده از مخزن دست ساز و غیر استاندارد مجاز نیست.
• استفاده از دوربین با هر بزرگنمایی مجاز است.
• حداکثر وزن تفنگ در کلاس لایت ورمینت 4.762 کیلوگرم و در کلاس هوی ورمینت 6.803 کیلوگرم به همراه متعلقات مجاز است.
• قدرت خروجی حداکثر تا 27.16 ژول مجاز است (میانگین 3 شلیک).
• فاصله تیراندازی 25 متر است.
• کارت هدف 25 متر WRABF و مجموعا سه کارت برای هر تیرانداز در مسابقه مورد استفاده قرار گرفته می‌شود.
• زمان برای هر کارت هدف 20 دقیقه در نظر گرفته می‌شود.
• کالیبرهای 0.177 ، 0.2 و 0.22 اینچ با استفاده از گیج کالیبر 0.224 و قوانین WRABF امتیاز دهی می‌شوند.

کارت هدف در ابعاد A3 که در کلیه کلاس های 25 متر آزاد ، هوی ورمینت و لایت ورمینت مورد استفاده قرار می‌گیرد. هر کارت هدف از 25 باکس هدف امتیازی (Scoring box) تشکیل شده است. در داخل هر باکس یک هدف با 6 رینگ از امتیاز 5 تا 10 قرار داده شده است، چند باکس برای قلق گیری سلاح در نظر گرفته شده که تیراندازی به این اهداف به هر تعداد مجاز بوده ولی برای هر باکس از هدف‌های امتیازی، تنها یک شلیک مجاز خواهد بود.

2. کلاس 50 متر آزاد:

• استفاده از هر نوع تفنگ بادی با سیستم مسلح شدن دستی و مکانیکی مجاز می‌باشد.
• سیستم قدرتی سلاح میتواند به دلخواه فنر پیستون یا PCP باشد.
• استفاده از قنداق های سفارشی یا دست ساز مجاز است.
• نصب رگولاتور خارجی و داخلی، وزنه لوله، ایر استریپر سر لوله و پدهای زیر بچه قنداق مجاز است.
• محدودیتی برای اندازه و حجم مخزن هوا (air cylinder) وجود ندارد (مخزن هوای جدا از تفنگ مجاز نیست و مخزن باید یکی از قطعات سلاح باشد). استفاده از مخزن دست ساز و غیر استاندارد مجاز نیست.
• استفاده از دوربین با هر بزرگنمایی مجاز است.
• محدودیتی برای حداکثر وزن تفنگ به همراه متعلقات وجود ندارد.
• قدرت خروجی حداکثر تا 45 ژول مجاز است (میانگین 3 شلیک).
• فاصله تیراندازی 50 متر است.
• کارت هدف 50 متر و مجموعا سه کارت برای هر تیرانداز در مسابقه مورد استفاده قرار گرفته می‌شود.
• زمان برای هر کارت هدف 20 دقیقه در نظر گرفته می‌شود.
• کالیبرهای 0.177 ، 0.2 و 0.22 اینچ با استفاده از گیج کالیبر 0.224 و قوانین WRABF امتیاز دهی می‌شوند.

قوانین امتیازدهی مشابه قوانین فدراسیون جهانی بنچ رست WRABF برای کلاس 25 متر می‌باشد.

2.کلاس های لانگ رنج 75 و 100 یارد: این کلاس‌ها زیر نظر فدراسیون جهانی نیست واز اکستریم بنچ رست امریکا الگوبرداری شده و در ایران بسیار محبوب است.

• استفاده از هر نوع تفنگ بادی با سیستم مسلح شدن دستی و مکانیکی مجاز می‌باشد.
• سیستم قدرتی سلاح میتواند به دلخواه فنر پیستون یا PCP باشد.
• استفاده از قنداق های سفارشی یا دست ساز مجاز است.
• نصب رگولاتور خارجی و داخلی، وزنه لوله، ایر استریپر سر لوله و پدهای زیر بچه قنداق مجاز است.
• محدودیتی برای اندازه و حجم مخزن هوا (air cylinder) وجود ندارد (مخزن هوای جدا از تفنگ مجاز نیست و مخزن باید یکی از قطعات سلاح باشد). استفاده از مخزن دست ساز و غیر استاندارد مجاز نیست.
• استفاده از دوربین با هر بزرگنمایی مجاز است.
• قدرت خروجی سلاح محدودیتی ندارد.
• فاصله تیراندازی 75 یا 100 یارد است.
• کارت هدف 96×76 سانتی‌متر و یک کارت برای هر تیرانداز در مسابقه مورد استفاده قرار گرفته می‌شود.
• زمان برای این مسابقه 30 دقیقه در نظر گرفته می‌شود.

قوانین امتیازدهی مشابه قوانین فدراسیون جهانی بنچ رست WRABF برای کلاس 25 متر می‌باشد.

> پایه رست سلاح:

به پایه‌ای برای سلاح گفته می‌شود که به عنوان تکیه گاه زیر سلاح ، روی میز بنچ رست قرار گرفته همچنین مانع از لغزش و جابجایی سلاح می‌شود. رست دارای انواع مختلف دو تکه (رست جلو و عقب) ، یک تکه و کیسه شن می‌باشد.

در کلاس‌های استاندارد لایت ورمینت (LV) و هوی ورمینت (HV) رست جلو تنها باید قسمت جلویی قنداق تفنگ (بچه قنداق) را پوشش دهد؛ و رست پشتی تنها قسمت انتهایی قنداق را پوشش می‌دهد. هیچ کدام از دو رست نمی‌تواند به میز یا تفنگ یا به یکدیگر متصل باشند. هر دو بخش باید قابلیت حرکت مستقل از یکدیگر را داشته باشند.

در کلاس‌های آزاد محدودیتی برای نوع رست و یک تکه بودن آن (متصل بودن رست جلو و عقب) وجود ندارد، اما همچنان قفل نمودن سلاح داخل رست غیر مجاز می‌باشد.

در حین رقابت در کلاس‌های استاندارد ، هیچ شرکت‌کننده‌ای مجاز به قفل نمودن سلاح داخل رست از طریق فک رست یا هر روش دیگری نیست و این اقدام در صورت تایید داوران منجر به سلب صلاحیت از ادامه مسابقه (DQ) می‌گردد. زمانی که تفنگ بر روی رست جلو یا پشتی قرار دارد نباید با بلند کردن سلاح توسط داور، رست‌ها نیز همراه با سلاح بالا بیایند.

رست جلو یا پشتی نباید جلوی لگد سلاح را بگیرند؛ لذا هر لحظه‌ای که داور جهت تست ریکویل و آزاد بود حرکت سلاح روی رست، به تیرانداز فرمان جدا شدن از سلاح را صادر نماید، تیرانداز پس از شلیک (در صورت مسلح بودن سلاح ) باید بدون دستکاری در تجهیزات از سلاح جدا شود و امکان تست را برای داور مهیا نماید.

> تست کرونوگرافی :

تمامی سلاح‌های مورد استفاده تیراندازان، قبل از مسابقه توسط افسر بازرسی تجهیزات از نظر سرعت و قدرت خروجی اعلام شده برای هر کلاس و با استفاده از دستگاه کرنوگراف مستقر در محل، بازرسی و مورد آزمایش قرار می‌گیرند.

> کلام آخر :

این رشته از ورزش تیراندازی با ایجاد رقابت دارای هیجان بالایی بوده و همچنین سبب بالا رفتن مهارت و دقت تیرانداز می‌گردد. این رشته را می‌توان به صورت فردی برای بالابردن مهارت و به صورت جمعی برای ایجاد رقابت انجام داد.